FAQ - yabancı mesleki yeterliliklerin tanınması hakkında sıkça sorulan sorular
Yabancı bir mesleki yeterliliğiniz var, Almanya'da mesleğinizde çalışmak istiyorsunuz ve ne yapmanız gerektiği konusunda birçok sorunuz mu var? O zaman doğru yere geldiniz. “SSS - Yabancı mesleki yeterliliklerin tanınması hakkında sıkça sorulan sorular” başlığı altında çok sayıda yanıt bulacaksınız. Sizin sorunuz eksik mi? Bize info(at)ebb-bildung.de adresine bir e-posta göndermeniz yeterli!
Almanya’da yeniysem IQ bana nasıl destek olabilir?
Alman iş piyasasının uzman personele ihtiyacı vardır. Burada çalışmak üzere Almanya’ya yeni geldiyseniz buradaki bir çok şey sizin için yeni olabilir ve size karmaşık görünebilir. IQ gelişim programı - kalifikasyonla entegrasyon programı Alman iş piyasasında yerinizi bulma sürecinde sizi desteklemektedir. Bu sizin için ücretsizdir.
IQ gelişim programının ne tür teklifleri vardır?
IQ denklik ve kalifikasyon danışmanlığı
Bazı meslekleri Almanya’da sadece yurtdışı kalifikasyonunuz burada kabul görüyorsa yapabilirsiniz. IQ gelişim programı sizi bu teyit süreci boyunca desteklemektedir.
IQ kalifikasyon destekleri ve IQ kalifikasyonları
Bazen yurtdışı mesleki mezuniyetinizin tam kapsamlı denkliğini alabilmek için bir kalifikasyon programına katılmanız gerekir. IQ gelişim programı sizi kalifikasyon sürecinin öncesinde ve sonrasında destekleyebilir. IQ gelişim programının kendisi de kalifikasyonlar sunmaktadır.
Tamamladığınız bir mesleki eğitiminiz yok ama mesleki tecrübeniz mi var? Bu durumda da IQ gelişim programı sizi iş piyasasına giriş sürecinde destekleyebilir.
Adil Entegrasyon danışmanlığı
IQ tekliflerinden adil entegrasyon sosyal ve iş hukuku ile ilgili konularda danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Bu program sığınmacılara veya üçüncü bir ülkeden (AB dışındaki ülkeler) Almanya’ya göç etmiş olan ve hali hazırda Almanya’da çalışan kişilere hitap etmektedir. Ancak henüz Almanya’ya gelmediyseniz ve sosyal ve iş hukuku ile ilgili konularda danışmanlık hizmetlerinden yararlanmaya ihtiyacınız varsa da Adil Entegrasyon hizmetlerinden yararlanabilirsiniz.
Hali hazırda Almanya’da yaşıyorsanız IQ ağındaki çalışma arkadaşlarımızdan bilgi alabilirsiniz. Yakınınızdaki bir danışmanlık noktasını burada bulabilirsiniz
IQ ağının danışmanlık hizmetleri
Ne zaman denkliğe ihtiyacım olmaz?
IQ denklik departmanındaki çalışma arkadaşlarımıza sıkça şu soru soruluyor:
Yabancı bir mesleki kalifikasyon denkliği olmadan da Almanya’da çalışılabilir mi?
Cevap: Evet, belirli durumlarda bu mümkündür. Düzenlemeye tabi olmayan mesleklerde bir denklik olmadan da çalışabilirsiniz, çünkü bunlarda çalışma izni ile ilgili resmi düzenlemeler söz konusu değildir. Düzenlemeye tabi olmayan meslekler örneğin el sanatları alanındaki mesleklerdir. Düzenlenmemiş meslekler hakkında daha fazla bilgi edinin:
https://www.anerkennung-in-deutschland.de/html/en/service/glossary_n.php
Ama bazen düzenlemeye tabi olmayan mesleklerde de bir faaliyette bulunmak için yabancı yetkinliklerinize yönelik olarak bir teyit sunmanız gerekir. Bu Almanya’da ikamet hukuku ile ilgili bir durumdur: Belirli durumlarda örneğin Almanya için bir vize ya da bir çalışma izni edinmek için denkliğe ihtiyacınız olabilir.
Bizim önerimiz: Danışmanlık hizmeti alın!
Henüz Almanya’da değilseniz size “Almanya’da Yaşam ve Çalışma” çağrı merkezi yardımcı olabilir:
https://www.make-it-in-germany.com/en/service/contact-us/hotline
Hali hazırda Almanya’da yaşıyorsanız IQ ağındaki çalışma arkadaşlarımızdan bilgi alabilirsiniz. Yakınınızdaki bir danışmanlık noktasını burada bulabilirsiniz:
IQ ağının danışmanlık merkezleri
Hangi durumda her zaman denkliğe ihtiyacım var?
Hangi durumda her zaman denkliğe ihtiyacım var?
Almanya’da düzenlemeye tabi meslekte çalışmak istiyorsanız, her zaman yurt dışı kalifikasyonunuzun denkliğine ihtiyacınız vardır. Çünkü düzenlemeye tabi meslekler için yasal gereklilikler vardır. Burada, söz konusu mesleğin ancak belirli yetkinlikler kanıtlandığında yapılabileceği düzenlenmiştir. Düzenlemeye tabi meslekler örneğin sağlıkla ilgili tüm mesleklerdir, ancak öğretmenlik ve mimarlık da bu kapsamda yer alır.
Önemli! Düzenlemeye tabi bazı mesleklerde, denklik olmadan da çalışabileceğiniz işler vardır. Mühendis olarak bir yurt dışı mezuniyetiniz mi var? O halde belirli durumlarda denklik olmadan da bir mühendislik ofisinde istihdam edilebilirsiniz. Ancak bu durumda kendinizi mühendis olarak tanıtamazsınız, çünkü bu meslek tanımı Almanya’da ciddi anlamda korunmaktadır.
Düzenlemeye tabi bir meslek olan öğretmenlik için de denklik olmaksızın, örneğin özel okullarda, destekleme kursu öğretmeni veya yetişkin eğitiminde çalışmanın yolları vardır.
IQ ağı çalışanlarından danışmanlık hizmeti mi almak istiyorsunuz? Buradan yakınınızdaki bir IQ destek noktasını bulabilirsiniz:
Kısmi bir denklik aldıysam ne yapabilirim?
Yurtdışı kalifikasyonunuzun denkliğine yönelik bir başvuruda bulunduğunuzda sorumlu kurum şunları kontrol eder: Eğitiminiz Alman eğitimi ile eşdeğer mi? Bu kontrolün sonucunu sorumlu kurum size bir bildiri ile bildirecektir.
Bazen sorumlu kurumun bildiriminde yurtdışı eğitimin Alman eğitimi ile eşdeğerliği konusunda henüz bir bilgi bulunmadığını ifade edilir. Bunun nedeni: Güncel olarak ciddi farklılıklar mevcuttur. Denklik süreci ile ilgili bu sonuca “kısmi denklik” de denir. Bunun nedeni örneğin yurtdışı bir eğitimin Almanya’daki ilgili eğitimden daha kısa süreli olması ve daha az sayıda ders saati içermesi olabilir. Veya belirli eğitim içerikleri yurtdışı eğitim programında bulunmuyor olabilir.
Kısmi bir denklikaldığınızda neler yapabilirsiniz? Önemli farklılıkları bir denklik önlemi veya bir uyum kalifikasyonu süreci ile dengeleyebilirsiniz. Bunun ardından tam kapsamlı bir teyit alabilirsiniz.
IQ gelişim programı ile destek
IQ gelişim programı sizi tam denkliğe giden yolda destekleyebilir:
- IQ’nun bazı projeleri, sizin tam bir denklik edinmenizi sağlayacak kalifikasyonlar sunmaktadır.
- IQ gelişim programının kapsamında kalifikasyon destekleri de yer almaktadır. IQ çalışanları size mesleğe giriş aşamasında uygun kalifikasyonları, işbaşı eğitimlerini veya staj programlarını arama konusunda danışmanlık ve destek hizmeti vermektedir.
IQ ağı çalışanlarından danışmanlık hizmeti mi almak istiyorsunuz? Buradan yakınınızdaki bir IQ destek noktasını bulabilirsiniz:
IQ ağının danışmanlık merkezleri
Bir kalifikasyon sırasında nereden destek alabilirim?
Almanya’daki pek çok şehirde ve bölgede IQ gelişim programının kalifikasyon destekleri bulunmaktadır. Bunlar, mevcut pek çok kalifikasyon programından birine katılımınız sırasında size destek sağlayan nitelikli destek olanaklarıdır. Kalifikasyon programının kendisi IQ kalifikasyon desteğinin bir parçası değildir. Kalifikasyon programını başka bir eğitim kurumunda tamamlıyor olacaksınız.
IQ kalifikasyon destekleri hem kayıtlı hem de kayıtlı olmayan meslekler için sunulmaktadır. Kısmen IQ teklifleri belirli mesleklere, meslek alanlarına veya eğitim alanlarına özel olarak tasarlanmıştır.
Bir kalifikasyon desteği çerçevesinde IQ ağı tarafından verilen destek tam olarak neye benziyor?
- IQ kalifikasyon destekleri sizi, kalifikasyonunuza uygun bir mesleki faaliyete sahip olmanız veya yurt dışındaki mesleki mezuniyetinizin tam denkliğini almanız hedefi ile desteklemektedir. IQ çalışanları size destek programının tamamı boyunca eşlik etmektedir.
- Kalifikasyon desteği çerçevesinde IQ çalışanları sizi örneğin sizin için bir kalifikasyon planı hazırlayarak desteklemektedir. Bunun yanında IQ çalışanları size uygun bir kalifikasyon programı arama ve organizasyon (iş kurumu, sorumlular, vs. ile görüşmeler) konusunda da yardımcı olabilirler. Bu teklif bazen finansman olanakları ile ilgili danışmanlıkları da kapsamaktadır.
IQ kalifikasyon destekleri hakkında daha fazla bilgi edinmek mi istiyorsunuz? O halde buraya tıklayın:
IQ ağının yeterlilik programları
IQ ağı çalışanlarından danışmanlık hizmeti mi almak istiyorsunuz? Buradan yakınınızdaki bir IQ destek noktasını bulabilirsiniz:
İşimle ilgili sorunlarda bana kim yardımcı olacak ve çalışma hayatındaki haklarımla ilgili kimden bilgi alabilirim?
Förderprogramm IQ – Integration durch Qualifizierung (Destekleme Programı IQ – Kalifikasyon ile Entegrasyon) kapsamındaki Faire Integration (adil entegrasyon) danışmanlık teklifi üçüncü taraf ülkelerden (AB dışındaki ülkeler) gelen ve iltica eden, Almanya’da yaşamakta ve çalışmakta olan insanlara hitap eder.
Faire Integration Danışmanlık Noktaları
Haklarınızla ilgili sorularınız ve iş yerinde problemleriniz olduğunda Faire Integration Danışmanlık Noktaları ile iletişime geçebilirsiniz. Buradaki danışmanlar size doğrudan işinizle bağlantılı sosyal ve çalışma hayatı ile ilgili hukuksal sorunlarınızda yardımcı olurlar. Destek alabileceğiniz konulara örnek olarak iş sözleşmeleri, maaş, işten çıkarma/istifa, taşeron işçilik, iş kazaları ve daha pek çok konu sayılabilir.
Bu danışmanlık hizmeti ücretsizdir, anonim olarak gerçekleştirilir ve farklı dillerde gerçekleştirilmektedir. Danışmanlar sizlere bilgilendirmeler, iş ile ilgili dokümanların gözden geçirilmesi veya işverenler ve resmi birimler ile olan iletişimlere destek vererek yardımcı olurlar. Size Almanya’daki haklarınızı anlamak ve kullanmak konusunda destek verirler.
Faire Integration Danışmanlık Noktalarını tüm Eyaletlerde bulabilirsiniz:
https://www.faire-integration.de/de/topic/11.beratungsstellen.html
Faire Integration web sitesinde ayrıca çalışma hakları ile ilgili pek çok bilgi ve materyal de bulunmaktadır:
https://www.faire-integration.de/de/topic/17.faq.html
Faire Integration hakkındaki genel sorularınız için her zaman Faire Integration uzmanlık birimine ulaşabilirsiniz: ffi(at)iq-consult.de
Hangi meslekler Almanya’da en çok talep görüyor?
Almanya’da nitelikli işgücü açığı yaşanan bir dizi meslek var.
Bu aranan meslekleri belirlemek için Bundesagentur für Arbeit (İş ve İşçi Bulma Kurumu) istatistik uzmanları her yıl çok sayıda indikatöre bakmaktadır. Bazı mesleklerde örneğin boş bir pozisyonu yeniden doldurmak uzun sürüyorsa bu durum bu meslekte bir nitelikli işgücü açığı olduğuna işaret ediyor olabilir. Bir meslekteki işsizlik oranı çok düşükse bu durum da bu mesleğe sahip olan kişilerin iş piyasasında yoğun talep gördüğü anlamına gelir.
Bundesagentur für Arbeit (İş ve İşçi Bulma Kurumu) uyarınca 2023 yılında aşağıdaki mesleklerde ciddi bir uzman nitelikli işgücü açığı bulunmaktaydı:
- Bakım ve sağlıkla ilgili meslekler
- El sanatları ile ilgili meslekler
- Profesyonel karayolu taşımacılığı
- Çocuk bakımı ve sosyal pedagoji ile ilgili meslekler
- BT alanındaki meslekler
- İnşaat planlaması ile ilgili meslekler
- Gastronomi ile ilgili meslekler
Yurt dışında edinilmiş mesleki bir yetkinliğiniz var ve bu mesleklerden birinde Almanya’da çalışmak mı istiyorsunuz? Bizim önerimiz: Danışmanlık hizmeti alın!
Bundesagentur für Arbeit (İş ve İşçi Bulma Kurumu) sizi diğer hususların yanında mesleki yetkinliğinizin kabul edilmesi, Almanca öğrenme ve iş piyasasına giriş ile ilgili sorularınız konusunda destekliyor:
https://www.arbeitsagentur.de/k/working-in-germany
Hali hazırda Almanya’da yaşıyorsanız IQ ağındaki çalışma arkadaşlarımızdan bilgi alabilirsiniz. Yakınınızdaki bir danışmanlık noktasını burada bulabilirsiniz.
IQ işletmeleri nasıl destekler?
Uluslararası uzmanları çalıştırmak isteyen işletmeler Netzwerk IQ – Integration durch Qualifizierung (IQ Ağı – kalifikasyon ile entegrasyon) tarafından çeşitli şekillerde desteklenebilir. IQ ağının sunduğu teklifler tam olarak nelerdir?
IQ ağı özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelere uzman iş gücü göçü ile ilgili olanaklar ve süreçler hakkında danışmanlık hizmeti vermektedir. Bu danışmanlık hizmeti işe alımdan uluslararası uzmanların çalıştırılmasına kadar tüm adımları kapsamaktadır:
- Uzman personel kazanımı
- Yurt dışı kökenli mesleki yeterliliklerin kabul edilmesi
- Yeterliliklerin organize edilmesi ve gerekirse finanse edilmesi
- Almanya’ya göç ve burada çalıştırma
IQ ağı ayrıca yabancı uzmanları işe alan şirketleri ve kurumları, yeni çalışanların alıştırılması, göçe özgü işe alıştırma konseptleri ve çeşitlilik ve ayrımcılık konuları ile başa çıkma gibi şirket içi entegrasyon konularında danışmanlık hizmeti vererek de destekleyebilir.
Bazı bölgelerde IQ ağı küçük ve orta ölçekli işletmeler için personel açığının yaşandığı branşlarda yabancı uzmanların işe alınması amacıyla özel projeleri de koordine etmektedir; bu projeleri IQ ağı, iş idaresi ve bölgesel göç uzman bilgi merkezleri ile işbirliği yaparak gerçekleştirmektedir.
Şirketler ve iş aktörlerine yönelik IQ teklifleri ile ilgili ayrıntılı bilgileri burada bulabilirsiniz:
Şirketler için IQ danışmanlık hizmetleri
Bir denklik ortaklığı nedir?
Bir denklik ortaklığı söz konusu olduğunda, mesleki yeterliliğinizin denkliği önceden kabul edilmeden Almanya’ya göç edebilir ve burada çalışabilirsiniz. Bu şu şekilde gerçekleştirilir:
Yurt dışından sizi işe almak isteyen bir işveren buldunuz. Bir denklik ortaklığı kapsamında Almanya’ya gelebilmek için işvereniniz ile bir anlaşma yapmanız gerekir:
En geç Almanya’ya giriş yaptıktan sonra yurt dışında edinmiş olduğunuz mesleki yeterliliğiniz ile ilgili olarak yurt içinde bu konudan sorumlu olan ilgili denklik idaresine denklik alma sürecini başlatmakla yükümlü olduğunuzu ve bu yükümlülüğü kabul ettiğinizi beyan edersiniz. İşvereniniz de size bu denklik sürecinde destek olmak konusunda yükümlü olduğunu beyan eder. Bu durum örneğin Almanya’da tam bir denklik almak için bir yetkinlik önlemine ihtiyaç duyduğunuzda önemli olabilir. Bu durumda işvereniniz size bu önlemi almak ve ilgili kurslara katılmak konusunda yardımcı olmalıdır. Aynı durum dil kursları için de geçerlidir.
Mesleğiniz Almanya’da yasal olarak düzenlenmiş olan bir meslek ise burada derhal bir uzman olarak işe başlayabilirsiniz. Örneğin el sanatları ile ilgili meslekler ise düzenlenmemiş meslekler arasında yer alır.
Mesleğiniz Almanya’da düzenlenmiş mesleklerdense bu henüz mümkün değildir. Bu durumda düzenlenme işlemi tamamlanana kadar bazı faaliyetleri henüz yerine getiremezsiniz. Veya bu faaliyetlere sadece gözetim altında izin verilir. Yasal olarak düzenlenmiş olan meslekler arasında örneğin sağlık alanındaki tıp teknikerleri* veya hasta bakıcıları* yer alır.
Eğer bir denklik ortaklığı almak istiyorsanız aşağıdaki ön koşulları yerine getirmeniz gerekir:
- En az iki yıllık bir meslek eğitiminiz veya bir yüksekokul mezuniyetiniz olmalıdır.
- Eğitiminiz veya mezuniyetiniz eğitim aldığınız ülkede resmi olarak kabul görmüş olmalıdır. Bunu aşağıdaki şekilde kanıtlayabilirsiniz: Yüksekokul mezuniyetiniz için bir Bewertung der Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen (ZAB) ihtiyacınız vardır. Mesleki bir mezuniyetiniz varsa ZAB online üzerinden bir Digitale Auskunft zur Berufsqualifikation (DAB) talebinde bulunabilirsiniz.
- En az A2 seviyesinde Almanca dil yeterliliğiniz olmalıdır.
- İşvereniniz bir denklik ortaklığı için uygun nitelikte olmalıdır. Konu işveren örneğin bir el sanatları işletmesi ise ilgili meslek odasına kayıtlı olmalı ve bir eğitim verme yetkisine sahip olmalıdır.
Denklik ortaklığının hedefi denklik alma sürecini Almanya’da tam bir denklik alarak sonlandırmanızdır. Bunun için maksimum 3 yıl süreniz olacaktır.
Denklik ortaklığı ve bir denklik ortaklığı kapsamındaki çalışma vizesi ile ilgili daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz:
https://www.arbeitsagentur.de/unternehmen/arbeitskraefte/fachkraefte-ausland/anerkennungspartnerschaft
https://www.make-it-in-germany.com/en/visa-residence/types/visa-recognition-partnership